شیر کنترل تجهیزی است از تجهیزات ابزار دقیق، که جهت تنظیم یا کنترل مستقیم میزان جریان و به دنبال آن مقادیر فرآیند مانند فشار، دما و سطح سیالاتی هم چون گاز، روغن، آب و بخار (فشار، دبی و یا سطح سیالات) به کار برده می شود. این تجهیز، بخشی مهم از حلقه کنترل بوده و از رایج ترین نمونه ها در کنترل نهایی یک سیستم است.
شیر کنترل جهت کنترل جریان سیال در مسیر عبور جریان قرار داده میشود. این شیر به طور اتوماتیک و معمولا با فشار هوا کار می کند (فرمان های این نوع شیرها ممکن است برقی و یا هیدرولیکی نیز باشد).
این شیر با توجه به موقعیت محل و اینکه چه چیزی را بایستی کنترل کند بطور اتو ماتیک باز و بسته می شود و در حقیقت با توجه به عامل دیگری که می بایست کنترل شود و مداوم با شیر کنترل در رابطه است، محل شیر صورت می گیرد. بطور مثال اگر قرار باشد فشار را کنترل کند از محل دیگری که فشارش موردنظر است به طور مداوم با شیر ارتباط برقرار است و با تغییر فشار آن محل شیر بازتر و یا بسته تر میشود تا فشار لازم در آن محل ثابت بماند.
